भाशे गिन्यान:
1. धास्ती निर्माण करप – भंय निर्माण करप.
2. तथ्य नासप – खरें नासप.
3. दोळयांमुखार नाका जावप – मातूय नाका जावप.
4 .खिळून रावप – एकाच जाग्यार रावप.
5. तोंड बावप – निर्शेवप
प्रस्न:
क) सकयल दिल्ल्या दरेका प्रस्नाची जापा ८ – १० उतरांनी बरयात.
अ) पोरण्या लघुकथांनी सोरपाविशीं कसलें वर्णन केल्लें ?
जाप– पोरण्या लघुकथांनी सोरपाविशीं वर्णन केल्लें आसता की वाडयात पुरुन दवरिल्ल्या खजिन्यानी राखण करपाक त्या जाग्या भोवंतणी तो भोंवता.
आ) लेखकान हया पाठांत खयंच्या विखारी जिवाण्यांचो उल्लेख केला
जाप- लेखकान हया पाठांत नाग, कांडेर , घोपस , फुरशें हय विखारी जिवाण्यांचो उल्लेख केला.
इ) दूद पियेवपाची पाळी सोरपाचेर केन्ना येता ?
जाप- खूब तान लागून लेगीत जेन्ना पियेवपाची उदक मेळना तेन्ना लाचार जावन इद पिवपाची पाळी सोरपाचेर येता.
ई) दुखापत करपी मनशाचो उगडास दवरपाइतली तांक सोरपाकडेन कित्याक नासता ?
जाप- दुखापत करपी मनशाचो उगडास दवरपाइतली तांक सोरपाकडेन नासता कारण कुडीचे तुळेन ताचो मेंदू ल्हान आसता आनी बुदयांक लेगीत सामको उणो आसता.
उ) पुंगी वाजयतना सोरोप फणो काडून कित्याक धोलता ?
जाप- पुगेचो आवाज सोरोपाक आयंकूक येना पूण ताका धोलता . ती पुंगी दिसता आनी कोण तरी हल्लो करपाक आयला अशें समजून आपल्या रक्षणाखातीर सोरोप फणो काडून धोलता.
ख) सकयल दिल्ल्या दरेका प्रस्नाची जापा ४० – ५० उतरांनी बरयात.
अ) सोरपा संबंदान मनशाच्या मनांत कसले गैरसमज आसात ?
जाप– सोरपा संबंदान मनशाच्या मनांत जायते गैरसमज आसात. ह्या गैरसमजानीय सोरोप म्हणिना फुडें मनीस भियेता . सोरपा विशीच्यो अंधस्त्रध्दाय हाका कारण आसता . पोरण्य वाडयात पुरून दवरिल्ल्या . खजिन्यानी राखण नागसर्प करता. नागाक मारल्यार नागीण आपल्या घोवाच्या मरणाचो बदलो घोवाच्या मरणाचो बदलो घेवपाक बायलेच्या रूपान त्या मनशागेर येवन ताका मारता दरेक डिवाणें हे विखारी आसता. दुखयल्यार रातचो येवन तो घास मारता.
आ) सोरोपा जाती विशीं मनशाच्या मनांत गैरसमज कित्याक निर्माण जातात ?
जाप – सोरपां विशीं मनशाच्या मनांत गैरसमज , अंधस्त्रध्देंतल्यान तयार जातात . जायत्या काणयां कथांनी सोरोपा पोरण्या वाडयातल्या गुप्त खजिन्याची राखण करता अशें वाचूक मेळटा . सिनेमांतूय नागीण . बायलेंचे रूप घेवन बदलो घेवन येता अशें दाखयतात . नागंपचमीक सोरोप येवपी सागंतात की सोरोप दुद पियेता . पुगेच्या आवाजाचेर धोलता . दुखयल्यार डंख धरून रातचो येवन घांस मारता . हया सगल्यां खातीर सोरपा विशी गैरसमज निर्माण जातात.
इ) बाबा मांत्रिकान इंगवलेक कितें आव्हान दिलें ?
जाप– बाबा मांत्रीक वेवसायीक आशिल्लो .इंगवले हो तरणाटो बुधदी वादी आशिल्ल्यान मांत्रिकांचे मंत्र ताका फट दिसताले. सोरपांचेर मंत्राचों परिणाम जायना अशे तो सागतालो . म्हणून मांत्रिकान इग्वलेक आव्हान दिलें की हांव मत्र घालून एक वाटकूळ वयार करता . त्या वाटकुळात तू सोरोप सोड .म्हज्या मत्रांच्या प्रभावन ते पाटकुंळातूच शिरकून उरतले. ताच्यानी वाटकुळा भायर वचूंक जावचे ना.
ई) वर्तुळाभायर येवन बसचेपयलीं बाबा मांत्रिकान कितें केलें ?
जापः कार्यावळीच्या जाग्यार बाबा मंत्रिकान पयलीं धा फूट व्यासाचे वाटकूळा जमनीर काडलें पोतयेतलें . तादूंळ एके परातीत रकयले आनी उजवाती लायलो . उपरातं ताणें वाटकुळांत आंगारो घालून मंत्र म्हणपाक सुरवात केली आनी मंत्रायिल्ले तादूळ घाले . मागीर वाटकुळाक हात जोडून पायां पडलो आनी हातांत वाटकुल भायर बसलो.
उ) इगवलेन आपले प्रयोग यशस्वी कसो करून दाखयलो ?
जापः तरणाटो इगंवले कार्यावळीच्या जाग्यार हातांत पोती घेवन तयारून आसलो . पोती घेवन तो मत्रांयिल्ल्या वाटकुळात गेलो . पोतयेंतल्या दोन हळदुवे दिवड ताणे भायर काडले . दिवड वाटकु।।च्या मदीं दवरले. तेन्ऩा दुसच्याच खिणाक दोनूय दिवड वाटकुळा भायर धावून गेले. ऐधा मिणंटा उपरांत होच प्रयोग ताणें परतून केलो. वाटकुळांत दवरिल्ले दिवड परत एके फावटी धांवून गेले. मंत्रिकाचें तोंड बावलें . इगंवलेन आपलो प्रयोग यशस्वी करून दाखयलो आनी मंत्रिकाक हारयलो
सकयली वाक्यां वाचुयां.
अ) पोरण्या घरांत सोरोप दिसलो जाल्यार तो थय गुप्तधना च्या रक्षणाक आयिल्लो नासता.
आ) दर एक जिवाणे विखारी आसता अशे ना.
इ) तातूंत एक नागीण बायलेच्या रूपान वावुरतना दिसता.
ई) ताणें पोतयेंतल्यान दोन दिवड भायय काडले.
उ) तो भिजूड प्राणी.
वयर कुरू केल्लीं उतरां घर , जिवाणें , नागीण , दिवड हया नामांविशी आनी तो हया सर्वनामाविशी चड म्हायती दितात असल्या उतरांक विशेशण म्हणटात.
ही वाक्यां पळयात.
अ) परीक्षित राजाक एक व्हडलो सोरोप चाबलो.
आ) सोरपाचो मेंदू ल्हान आसता.
वयर कुरू केल्लीं उतरां नामांचो गूण सांगतात , असल्या उतरांक गूणविशेशण अशें म्हणटात .
इ) मालुंडाक दोन तोंडां आसतात असो एक गैरसमज पात।।।।।
ई) प्रयोग प।।।वपाक जायतो लोक जमलो.
वयर कुरू केल्लीं उतरां नामांचो गूण सांगतात, उतरांक आंकविशेशण अशें म्हणटात .
भावनामां
मनीस , जीव वा वस्तू हांचे मदीं आसपी गूण ,तांची स्थिती वा तांचें कर्तूब हांकां दवरिल्लया नांवांक भावनामां म्हणटात हें आमी आदल्या पाठांत प।।।यिल्लें आसा.
कांय विशेशणांपासून आमच्यानी भावनामां करूं येतात
हीं उतरां पळयात .
क)ल्हान , दुस्मान , भिजूड , विस्वासू , लांब
ख) ल्हानपण , दुस्मानकाय , भिजूडपण , विस्वास , लांबाय
वयर क गटांत दिल्लीं उतरां विशेशणां आसात.
ख गटांत दिल्लीं उतरां विशेशणापसून केल्लीं भावनामा आसात.
विशेशणांपासून तयार जालीं कांय भावनामां.
क) मोगाळ मोग ख)खोल खोलाय
रागीट राग रुंद रुदाय
ग) गोड गोडसाण घ)व्हड व्हडपण
मोव मोवसाण शाणो शाणपण
ड) शांत शांतताय
सोबीत सोबीतकाय
आलायती म्हायती
लघुकथा – चड व्हड न्हय आनी चड ल्हान न्हय अशी काणी
- नाग ( Common Cobra)
- कांडेर ( Common Crait )
- घोणस ( Russells Snake)
- मालूंड ( Common Sand Boa )
- हेवाळ ( Striped keel back)
- हरणटोळ ( Vine snake)
- फुरशें ( Saw scaled Viper)
- हार (अजगर) (Indian rock python)
- नागराज ( king cobra)
- नानेटी ( Common Bronze back)
मोलें अभयारण्यः भगवान महावीर अभ अभयारण्य , मोलें ( २४० चौखण किलोमिटर ) गैंयचें सगळ्यांत व्हड अभयारण्य . बोंडलख , म्हादय , नेत्रावळी आनी खोतीगांव हीं गोंयचीं आनीक कायं अभयारण्यां . तशेंच चोडण हांगाचें डाँ. सलीम अली पक्षी अभयारण्य.
नागपंचमः एक सण
गूप्रधनः पोरण्या काळांतलें जमनीत पुरिल्लें धन
इंगवलेः सर्गेस्त अनिल इंगवले हो इचलकरंजी वाठारांतल्या कबनूर गांवांतलो सोरपांविशीं जागृताय करपी तरणाटो.
तो अंधश्रध्दा निर्मूलन समितीचो महाराष्ट्रांतलो एक कार्यकर्तो आसलो.
गोंयांतले सोरोप
विखारी बिनविखारी
1. नागराज हार
2. सोरोप दिवड
3. कांडेर माळूण
4. घोणस हेंवाळें
5. फुरशें हरणटोळ
6. नानेटी पास