आ) भाशे ज्ञान
1. खोशयेन शीम मेर उरली ना – चड खोशी जावप
2. आकूळ पिकूळ जावप – अस्वस्थ जावप
3. घरघर लावप – जिविताचे निमाणे खीण मेजप, मरपाक पावप ( मनीस मरचे पयली ताच्या गळ्यातल्यान येवपी विचित्र आवाज )
इ) मतींत दवरात
1. आवय – बापायचो बापूय = आजो
2. आवय – बापायची आवय = आजी
3. आजी – आजाचो बापूय = पणजो
4. आजी आज्याचो आवय = पणजी
5. पूत – धुवेचीं भुरगीं = नातू, नात ( नातरां )
6. नातू – नाताचीं भुरगीं = पणटू, पण्टी ( पणटुरां )
ई) सकयल दिल्या दरेका प्रश्नाची जाप एका एका वाक्यांत बरयात.
प्र1. आईन तामूक घरांत भितर कशें हाडलें ?
जाप. व्हंकलेक भितर घेतात तशें आईन तामून घरांत भितर हाडलें.
प्र2. तामूच्या पाडकाक काळू नांव कित्याक दवरलें ?
जाप. तामूचें पाडूक काळें कुळकुळीत आशिल्यान ताका काळू नांव दवरलें.
प्र3. रंजू खळयेंत पडलें तेन्ना कितें घडलें ?
जाप. रंजू खळयेंत पडून दुखावलें तेन्ना तामू रंजू न्हिदलां थंयच बसून रावलो.
प्र4. पयले धारेचें दूद कशें लागता ?
जाप. पयले धारेचें दूद गरम तशेंच रुचीक लागता.
उ) सकयल दिल्या दरेका प्रश्नाची जाप चार – पांच वाक्यांत बरयात.
प्र1. शाळेंतल्यान येतकच भुरग्यांनी पाडकाची कशी अपुरबाय केली ?
जाप. पाडूक हांबेता तो आवाज आयकून रंजू आनी संजू धावंत घरांत भितर सरलीं. पडवेर बांदिल्ल्या पाडकाक पळोवन तांणी शाळेचे बोटवे बल्कांवार शेवटिलें आनी यूनिफॉर्म काडिनासतना ती पाडकाक सांसपूक लागली. ताचो उमो घेवक लागली. पाडकाक सांसपूक लागली. ताचो उमो घेवक लागली. पाडकाची अपुरबाय करता करता ताका आपले भुकेची लेगीत विसर पडली. पयली पाडकाक तण खावपाक दिवन आनी उदक लावन ती जेवपाक गेली. पाडकाक पळोवन ती खूब उमेदी जाल्लीं.
प्र2. बाबा तामूचें दूद अचळय काडपाक कितें कितें करतालो ?
जाप. दूद काडटना बाबा रंजूक वा संजूक आपोवन तामूक खाण घालूक लागतालो. दूद काडचे पयली काळूक लचयतालो. दूद कायटना बांसरी वादनाची कॅसेट लायतालो. बासरेची धून आयकून तामू अचळय दूद काडूंक दितली.
प्र3. बाबान रंजूक शिबरी गाय दिवपाचें कित्याक थारायलें ?
जाप. रंजूक लग्न करून करमळे दिल्लें. बाबाक दिसले आपणाल्या घरांत आतां खूब गोरवां आसात. तामूची फामील वाडिल्ली. देखून रंजूक एक गाय दिली जाल्यार ताका दूद – दुभतें उणें पडचें ना. हे येवजून बाबान रंजूक तामूचे फामिलीतली एक शिबरी गाय दिवपाचें थारायलें.
प्र4. बाबा दुयेंत पडलो तेन्ना तामून आपणाली माया कशी दाखयली ?
जाप. बाबा खूब दुयेंत जालो. ताची साबूद्द गेली. ताका निमाणो घरघर लागलो. घरांत रडारड आयकून आनी सगलीं दुख्खी पळोवन तामू आनी ताची फामील हांबेवक लागली. मनशां वरी माया करपी हे मोनजातीन बाबा वयली आपणाली माया अशें तरेन दाखयली.
ऊ) आदारीत प्रश्न
1. इश्टा कडल्यान हाडिल्लें पाडूक कशें आसलें ?
जाप. इश्टा कडल्यान हाडिल्लें पाडूक ताबशें, हळदुव्या रंगाचे आनी गुबगुबीत आसलें.
2. रंजूचे आईन पाडकाक कशें तरेन भितर घेतलें ?”
जाप. रंजूचे आईन पाडकाक व्हंकलेक भितर घेतात तशें भितर घेतलें.
3. घरांतल्या जाणट्या नेणटयाचें खोशयेक केन्ना शीम मेर उरलिना ?
जाप. तामूक पाडूक जालें तेन्ना घरांतल्या जाणट्या नेणटयाचें खोशयेक शीम मेर उरलिना.
4. सोयरे धोयरो कसो खोशी जातलो ?
जाप. तामूचें दूद पियेवन सोयरी – धायरी खोशी जातली.
5. रंजू म्ह-यांत बसून राविल्ली तामू केन्ना भोंवूक लागलो ?
जाप. रंजूचो दुखावलो पांय बरो जावन तें भोवूंक लागतकच रंजू म्ह-यांत बसून राविल्ली तामू भोवूंक लागली.
6. व्हड जातकच तामू कशी दिसूक लागली ?
जाप. व्हड जातकच तामूचें तांबडें आंग चड तिकतिकीत दिसूंक लागलें. तिची शिगां ल्हान आसली खरी पूण सोबीत दिसताली. ताची शेंपडी म्हणल्यार केंसाचो एक गोंडोच दिसानदीस सुंदर दिसूंक लागिल्ली.
ए) कोणे कोणाक म्हळें.
- “कितलें सोबीत अपुरबायेचें गो”
जाप. संजून रजूंक म्हळें. - “आतां पुरो करात गो”
जाप .आईन रजूंक आनी संजूक म्हळें. - “पाडकाक थोडें तण घालतात.”
जाप. रंजून आईक म्हळें. - “आमी हाका काळू नांव दवरूयां?”
जाप. रंजून घरांतल्या मनशांक म्हळें.